جغرافیای منطقه:
 استان سمنان با 95815 کیلومترمربع وسعت، 5/8 درصد از مساحت کشور را به خود اختصاص داده و از این حیث ششمین استان کشور محسوب می‌گردد. این استان از شمال به استانهای مازندران و گلستان، از جنوب به استان اصفهان، از مغرب به استانهای تهران و قم، از مشرق به استان خراسان محدود شده است.

سابقه تاریخی:

 محدوده کنونی استان سمنان بخشی از ایالات «ورن» یکی از ایالات 16 گانه دوران باستان (اوستائی) بوده که در دوره مادها و هخامنشیان بخشی از قلمرو سرزمین «پارت» را در مجاورت مادها تشکیل می‌داده است. در دوران سلوکیان و اشکانیان این سرزمین «کومی سن» یا کومش نامیده می‌شد که در قلمرو پارتها بوده و بعدها در متون اسلامی معرب شده و بصورت قومس درآمده است. اهمیت سرزمین کومس یا کومش در تمامی دورانهای تاریخی به واسطه قرار گرفتن این سرزمین بر تلاقی گذرگاههای ارتباطی در میان سرزمینهای طبرستان با سرزمینهای داخلی فلات ایران از یک طرف و سرزمینهای خراسان و ماوراءالنهر و آذربایجان از طرف دیگر بوده است. این منطقه تاریخی که یکی از معابر ارتباطی طبیعی میان نواحی شرق و غرب ایران بوده، بعلت همین موقعیت ویژه که تا زمان حاضر نیز کمابیش حفظ شده است در سراسر تاریخ یکی از مناطق با اهمیت کشور بشمار می‌رفته و در واقع معبر تمام حوادثی بوده که میان شرق و غرب ایران رخ داده است. قدیمی‌ترین آثار بدست آمده، حاصل کاوشهای باستان‌شناسی در سالهای 11-1309 هجری شمسی (33-1931 میلادی) می‌باشد که در جستجوی شهر صددروازه (مرکز ایالت کومش) در محل تپه حصار دامغان انجام شد. در این کاوشها آثار قابل توجهی مربوط به 4 تا 5/5 هزار سال پیش از میلاد مسیح بدست آمده است. طی قرون گذشته همین محدوده، خاستگاه و محل بسط تمدن پارت بوده که سلسله پادشاهی اشکانی را در سرزمینهای خراسان و سمنان امروزی به وجود آورد و شهر صددروازه در نزدیکی شهر دامغان فعلی به مدت دویست سال پایتخت آن بوده است. برخی از نویسندگان کتب تاریخی و جغرافیایی، سلسله‌های افسانه‌ای پیشدادیان و کیانیان را در یک دسته از امرای محلی مشرق ایران دانسته‌اند که تا قبل از ظهور زرتشت بر این منطقه از ایران تسلط داشته‌اند و بنای اولیه دامغان و سمنان امروزی را نیز به آنها نسبت داده‌اند به هرحال مجموعه آثار و قرائن موجود حاکی از قدمت زندگی، تمدن و فرهنگ در این خطه از کشور ماست.

آثار تاریخی:

استان سمنان از دیرباز به علت شرایط خاص جغرافیایی و قرار گرفتن بین رشته‌کوههای البرز و سرزمینهای کویری پیوسته به عنوان معبری مطمئن، محل تردد و مهاجرت یا تاخت و تاز قبایل مهاجم بوده است. اگرچه تاکنون بررسی و کاوشهای باستان‌شناسی گسترده‌ای در این استان صورت نگرفته و اطلاعات امروز ما مبتنی بر شواهد به دست آمده از کاوشهای مجموعه تپه‌های دلازیان و تپه حصار دامغان و تپه سنگ چخماق شاهرود است. این شواهد دلالت بر قدمت استقرار اقوام از ادوار بسیار کهن تا دوره معاصر در آنجا دارد. شهرهای دامغان، سمنان، شاهرود، بسطام و گرمسار در دوران تاریخی قسمتی از مسیر جاده ابریشم بوده که از راه آنها ابریشم چین به غرب آسیا وارد یا صادر می‌شده و در ازای آن، مصنوعات آن سرزمینها روانه شرق آسیا شده است. در هر یک از کاوشها و بررسیهای انجام شده اطلاعات ذیقیمتی از پیشینه تاریخی این استان به دست آمده است. با توجه به اسناد و مدارک و بررسیهای انجام شده، استان سمنان دارای بیش از 600 اثر تاریخی است.