به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان، بهداد گیلوری، کارشناس بخش علوم دامی این مرکز، نویسنده اصلی و فرزانه بهادری، محمدجواد ابرقوئی، محدثه حیدری و امیررضا شویک‌لو از همکاران تألیف این اثر بوده‌اند. این دستنامه توسط دفتر شبکه دانش و رسانه‌های ترویجی مؤسسه علوم دامی کشور، در قالب دومین نوبت چاپ در سال ۱۴۰۳ منتشر شده است.

در این نشریه، ضمن معرفی محصول بومی و سنتی پنیر پوستی (خیکی) که در بین عشایر ایل الیکایی منطقه گرمسار رواج دارد، فرآیند تولید این فرآورده لبنی از مرحله شیردوشی تا نگهداری در سردخانه‌های طبیعی (مغار و کهل)، ابزار و لوازم سنتی مرتبط، ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی و خواص تغذیه‌ای محصول و همچنین مناطق پراکنش آن در استان‌های سمنان، تهران و مازندران به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته است.

پنیر پوستی، فرآورده‌ای لبنی است که با استفاده از شیر میش و بز، مایه پنیر سنتی و تکنیک‌های بومی تولید و در پوست بز نر نگهداری می‌شود. این محصول به دلیل دارا بودن پروتئین، کلسیم، فسفر، و ویتامین‌های ضروری، به‌ویژه برای گروه‌های در معرض فعالیت بدنی سنگین از جمله دامداران، روستاییان و کودکان در حال رشد، از ارزش غذایی بالایی برخوردار است. همچنین وجود میکروارگانیسم‌های پروبیوتیک در این پنیر نقش مؤثری در بهبود سلامت دستگاه گوارش و سیستم ایمنی دارد.

یکی از اهداف اصلی تهیه این دستنامه، مستندسازی روش‌های سنتی تولید محصولات لبنی، انتقال دانش بومی به نسل جدید، تقویت زنجیره ارزش محصولات محلی، توسعه صنایع تبدیلی روستایی و کمک به ماندگاری جمعیت در مناطق عشایری از طریق درآمدزایی پایدار است.

این دستنامه با شمارگان ۱۰۰۰ نسخه و به‌صورت رایگان از سوی نشر آموزش کشاورزی منتشر شده و در اختیار کارشناسان، مروجان مسئول پهنه‌های تولیدی، بهره‌برداران و علاقه‌مندان به فرآورده‌های لبنی بومی و سنتی قرار گرفته است.